Importance of the day 15 ऑक्टोबर दिनविशेष

 

Importance of the day 

15 ऑक्टोबर  दिनविशेष

आजचा दिनविशेष - घटना :

1846 : अमेरिकन डॉक्टर डॉ. जॉन वॉरेन यांनी शस्त्रक्रिया करताना भूल देण्यासाठी सर्वप्रथम इथर या रसायनाचा वापर केला.

1878 : एडिसन इलेक्ट्रिक लाइट कंपनीने काम सुरू केले.

1888 : गोपाळ गणेश आगरकर यांनी सुधारक पत्र सुरू केला.

1917 : पहिले महायुद्ध – जर्मनीसाठी हेरगिरी केल्याबद्दल डच नृत्यांगना माता हरी यांना पॅरिसजवळ गोळ्या घालण्यात आल्या.

1932 : टाटा एअरलाइन्सने पहिल्यांदा उड्डाण केले. जे.आर.डी. टाटा यांनी हे विमान कराचीहून मुंबईत आणले आणि नागरी विमानसेवा सुरू केली. या कंपनीचे राष्ट्रीयीकरण झाल्यानंतर एअर इंडिया अस्तित्वात आली.

1956 : फोरट्रान, पहिली आधुनिक संगणक भाषा, प्रथम कोडिंग समुदायासह सामायिक केली गेली.

1968 : हरगोविंद खुराणा यांना नोबेल पारितोषिक.

1973 : हेन्री किसिंजर आणि ली डक यांना नोबेल शांतता पुरस्कार प्रदान.

1975 : बांगलादेशातील रहिमा बानो ही 2 वर्षांची मुलगी देवी आजाराची शेवटची रुग्ण ठरली.

1984 : आर्चबिशप डेसमंड टुटू यांना नोबेल शांतता पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.

1993 : अफ्रिकन नॅशनल काँग्रेसचे नेते नेल्सन मंडेला आणि दक्षिण अफ्रिकेचे अध्यक्ष एफ. डब्ल्यू. डी. क्लर्क यांना शांततेसाठीचा नोबेल पुरस्कार जाहीर.

1997 : भारतीय लेखिका अरुंधती रॉय यांच्या द गॉड ऑफ स्मॉल थिंग्ज या कादंबरीला साहित्यातील प्रतिष्ठित बुकर पुरस्कार मिळाला.

1999 : भारताच्या गीत सेठी यांना ग्लोबल फ्रेड डेव्हिस पुरस्कार प्रदान.

2001 : नासाचे गॅलिलिओ अंतराळयान गुरूच्या चंद्र Io च्या 180 किमी अंतरावर गेले.

2003 : चीनने शेन्झोउ 5 लाँच केले, हे त्यांचे पहिले क्रू स्पेस मिशन.

आजचा दिनविशेष - जन्म :

1542 : ‘बादशाह अकबर’ – तिसरा मुघल सम्राट यांचा जन्म. (मृत्यू : 12 ऑक्टोबर 1605)

1608 : ‘इव्हानजेलिस्टा टॉरिसेली’ – इटालियन गणिती व पदार्थ वैज्ञानिक, हवादाबमापीचे (barometer) संशोधक यांचा जन्म. (मृत्यू : 25 ऑक्टोबर 1647)

1841 : ‘इटो हिरोबुमी’ – जपानचे पहिले पंतप्रधान यांचा जन्म.

1881 : ‘पी. जी. वूडहाऊस’ – इंग्लिश लेखक यांचा जन्म. (मृत्यू : 14 फेब्रुवारी 1975)

1896 : ‘सेठ गोविंद दास’ – स्वातंत्र्यसैनिक, लोकसभेचे हंगामी सभापती यांचा जन्म.

1908 : ‘जे. के. गालब्रेथ’ – कॅनेडियन-अमेरिकन अर्थशास्त्रज्ञ यांचा जन्म. (मृत्यू : 29 एप्रिल 2006)

1920 : ‘मारिओ पुझो’ – अमेरिकन लेखक यांचा जन्म. (मृत्यू : 2 जुलै 1999)

1926 : ‘नारायण गंगाराम सुर्वे’ – कवी यांचा जन्म. (मृत्यू : 16 ऑगस्ट 2010)

1931 : ‘ए. पी. जे. अब्दुल कलाम’ – भारताचे 11 वे राष्ट्रपती, वैज्ञानिक आणि विज्ञान प्रशासक यांचा जन्म. (मृत्यू : 25 जुलै 2015)

1934 : ‘एन. रामाणी’ – कर्नाटिक शैलीचे बासरीवादक यांचा जन्म.

1946 : ‘व्हिक्टर बॅनर्जी’ – भारतीय अभिनेते आणि दिग्दर्शक यांचा जन्म.

1947 : ‘छगन भुजबळ’ – भारतीय राजकारणी यांचा जन्म.

1949 : ‘प्रणोय रॉय’ – पत्रकार, एन. डी. टी. व्ही. चे संस्थापक यांचा जन्म.

1955 : ‘कुलबुर भौर’ – भारतीय फील्ड हॉकी खेळाडू यांचा जन्म.

1957 : ‘मीरा नायर’ – भारतीय वंशाच्या अमेरिकन चित्रपट निर्मात्या व दिग्दर्शिका यांचा जन्म.

1969 : ‘पं. संजीव अभ्यंकर’ – मेवाती घराण्याचे शास्त्रीय गायक यांचा जन्म.

आजचा दिनविशेष - मृत्यू :

1789 : ‘रामचंद्र विश्वनाथ प्रभुणे’ – उत्तर पेशवाईतील प्रसिद्ध न्यायाधीश यांचे निधन.

1793 : ‘मेरी अँटोनिएत’ – फ्रेंच राज्यक्रांती – फ्रान्सचा राजा लुई (सोळावा) यांची विधवा पत्नी हिचा गिलोटीनवर वध करण्यात आला.

1917 : ‘माता हारी’ – पहिल्या महायुद्धात गाजलेली डच नर्तिका, सौंदर्यवती व गुप्तहेर यांचे निधन. (जन्म : 7 ऑगस्ट 1876)

1930 : ‘हर्बर्ट डाऊ’ – डाऊ केमिकल कंपनी चे संस्थापक यांचे निधन. (जन्म : 16 फेब्रुवारी 1866)

1944 : ‘गुरुनाथ प्रभाकर ओगले’ – ओगले काच कारखान्याचे एक संस्थापक यांचे निधन.

1946 : ‘हर्मन गोअरिंग’ – जर्मन नाझी यांचे निधन. (जन्म : 12 जानेवारी 1893)

1961 : ‘सूर्यकांत त्रिपाठी निराला’ – हिन्दी साहित्यिक यांचे निधन. (जन्म : 21 फेब्रुवारी 1896)

1981 : ‘मोशे दायान’ – इस्रायली सेना प्रमुख व परराष्ट्रमंत्री, संरक्षणमंत्री यांचे निधन.

1997 : ‘दत्ता गोर्ले’ – मराठी चित्रपटसृष्टीतील छायालेखक यांचे निधन.

2002 : ‘ना. सं. इनामदार’ – प्रसिद्ध एेतिहासिक कादंबरीकार यांचे निधन.

2002 : ‘वसंत सबनीस’ – लेखक व पटकथाकार यांचे निधन. (जन्म : 6 डिसेंबर 1923)

2012 : ‘नॉरदॉम सिहानोक’ – कंबोडिया देशाचे पहिले पंतप्रधान यांचे निधन. (जन्म : 31 ऑक्टोबर 1922)

आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन

आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन दरवर्षी 15 ऑक्टोबरला साजरा केला जातो. या दिवसाचा उद्देश ग्रामीण भागातील महिलांच्या महत्त्वपूर्ण योगदानाची दखल घेणे आणि त्यांच्या सक्षमीकरणासाठी जागरूकता वाढवणे आहे. ग्रामीण महिला शेती, अन्न उत्पादन, कुटुंबाचे पालनपोषण आणि पर्यावरण संवर्धन यासारख्या क्षेत्रांमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतात.

ग्रामीण महिलांच्या परिश्रमांमुळे समाजातील अन्नसुरक्षा, शाश्वत विकास, आणि ग्रामीण अर्थव्यवस्थेचे बलकटीकरण होते. तरीसुद्धा, त्यांना अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागतो, जसे की शिक्षणाची कमतरता, आरोग्य सेवा, आणि आर्थिक संसाधनांची अभाव.

हा दिवस महिलांच्या हक्कांची जाणीव करून देतो आणि त्यांना समान संधी, संसाधने आणि निर्णय घेण्याच्या प्रक्रियेत भाग घेण्याचे प्रोत्साहन देतो. ग्रामीण महिलांच्या सक्षमीकरणामुळे केवळ त्यांचे जीवनच सुधारत नाही, तर संपूर्ण समाजाच्या प्रगतीसाठीही हे महत्त्वाचे ठरते. आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन त्यांच्यावर केंद्रित कार्यक्रम आणि चर्चा आयोजित करून, महिलांच्या योगदानाला मान्यता देतो आणि त्यांच्या समस्या सोडवण्यासाठी उपाययोजना सुचवतो.

जागतिक हात धुणे दिन

जागतिक हात धुणे दिन दरवर्षी 15 ऑक्टोबरला साजरा केला जातो. या दिवसाचा उद्देश स्वच्छतेचे महत्त्व पटवून देणे आणि योग्य पद्धतीने हात धुण्याबद्दल जागरूकता निर्माण करणे आहे. 2008 साली ग्लोबल हँडवॉशिंग पार्टनरशिपने हा दिवस सुरू केला, जो विशेषतः साबणाने हात धुण्याच्या महत्वावर जोर देतो.

योग्य पद्धतीने हात धुणे हा संसर्गजन्य आजार, जसे की अतिसार, श्वसन रोग आणि अगदी COVID-19 सारख्या महामारीपासून बचाव करण्याचा सर्वात सोपा आणि प्रभावी मार्ग आहे. जगातील अनेक लोकांना अद्याप स्वच्छ पाणी आणि साबण उपलब्ध नसल्यामुळे, स्वच्छतेबाबत जनजागृती करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

या दिवशी विविध कार्यक्रम, शिबिरे आणि प्रात्यक्षिके आयोजित केली जातात ज्याद्वारे हात धुण्याचे महत्त्व लोकांपर्यंत पोहोचवले जाते. शाळा, आरोग्य केंद्रे आणि सार्वजनिक ठिकाणी हात धुण्याच्या सुविधा वाढविण्यावरही भर दिला जातो. दरवर्षीच्या विविध थीमद्वारे, या दिवसाचे उद्दिष्ट हात स्वच्छतेची सवय लागून आरोग्य सुधारणे आणि आजारांचे प्रमाण कमी करणे आहे.